Slaap en cystic fibrosis: een plek voor cognitieve gedragsstrategieën

In dit artikel deed CL Bathgate verslag van de invloed van slaapkwaliteit op psychische en lichamelijke gezondheid, het leervermogen, en op groei en weefselherstel. Meer dan 50% van de patiënten met cystic fibrosis lijdt aan slaapstoornissen, met name bij een FEV1 van minder dan 70% (Fauroux 2012, Perin 2012, Sawicki 2008). Oorzaak hiervan zijn klinische symptomen als hoest, dyspneu, hypoxie, en hypercapnie, maar ook de mentale toestand –factoren als angst, stress of introversie – speelt hierbij een rol. Verstoorde slaap leidt tot een lager dagelijks prestatieniveau, een veranderd eetgedrag en stemmingswisselingen. In haar presentatie gaf de auteur aan op welke manieren deze slaapstoornissen verholpen kunnen worden. Ze besprak eerst kort slaaponderzoek en het corrigeren van hemostase-afwijkingen (zuurstoftherapie, ademhalingsondersteuning). Vervolgens sprak ze over cognitieve gedragsstrategieën ter bestrijding van slapeloosheid aan de hand van de Cognitive Behavioral Therapy for Insomnia (cognitieve gedragstherapie bij slapeloosheid of CBT-I). Deze komt overeen met de cognitieve gedragstherapie (Cognitive Behavioral Therapy of CBT), de voorkeursbenadering van het American College of Physicians boven alle vormen van medicatie (2016). De basis van deze methode is uit het toepassen van eenvoudige strategieën voor gedragsverandering, zoals: alleen naar bed gaan als men zich slaperig voelt; het bed alleen gebruiken om te slapen; de geest/het hoofd tot rust laten komen; dutjes vermijden; bij langer dan 30 minuten niet kunnen slapen, opstaan en in een andere ruimte iets doen wat ontspant, en pas terug naar bed gaan als men slaperig is.

Het is derhalve belangrijk om stil te staan bij de slaapkwaliteit van onze patiënten, en waarom geen gebruik maken van de CBT-I om hen te helpen een 'herstellende slaap' te vinden?

Referentie 

CONGRES NACFC 2018 - Donderdag 18 oktober 2018
Caroline Mac Pherson Symposium: Healthy habits: promoting physical and mental health through sleep, exercice and nutrition (care)
S07.1: Sleep in CF – Cognitive Behavioral Strategies for Change
Speakers: CJ Bathgate